فراخوان جهانی برای توقف اعدام‌ها و جلوگیری از کشتاری تازه در ایران

منتشر شده در: 20/11/2025 - 12:10 : روزآمد شده در 20/11/2025 - 12:25

rfi

توسط: ناصر اعتمادی

فراخوان جهانی برای توقف اعدام‌ها و جلوگیری از کشتاری جدید در ایران دهها شخصیت برجستۀ سیاسی و مدنی از کشورهای مختلف جهان با انتشار بیانیه‌ای مشترک نسبت به موج بی‌سابقۀ اعدام‌ها در ایران هشدار داده‌اند و از جامعهٔ جهانی خواسته‌اند فوراً برای توقف این روند و جلوگیری از تکرار یک کشتار گسترده در این کشور اقدام کند.

از اوت ۲۰۲۴ تاکنون نزدیک به دو هزار نفر در ایران اعدام شده‌اند. فقط در ماه اکتبر ۲۰۲۵، شمار اعدام‌ها به ۲۸۵ نفر رسید. اکنون پنجاه شخصیت بین‌المللی از کشورهای مختلف جهان با انتشار یک فراخوان، جامعهٔ جهانی را به اقدامی فوری فرامی‌خوانند تا از وقوع یک کشتار تازه در ایران جلوگیری شود.

در این فراخوان که در هفته‌نامۀ فرانسوی نوول ابسرواتور منتشر شده، آمده است :

ما، مجموعه‌ای از کنشگران جامعهٔ مدنی و چهره‌های سیاسی متعهد، از جامعهٔ جهانی درخواست می‌کنیم فوراً در برابر موج فزایندهٔ اعدام‌ها و بازداشت‌ها در ایران اقدام کند. از زمان روی کار آمدن مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری نظام دینی ایران، در اوت ۲۰۲۴، نزدیک به دو هزار نفر در ایران اعدام شده‌اند. تنها در اکتبر ۲۰۲۵، ۲۸۵ نفر اعدام شده‌اند. در یک روز، ۲۲ نفر - از جمله دو زن - به دار آویخته شده‌اند. شمار بالای اعدام زنان، با دست‌کم ۴۷ مورد از ابتدای سال ۲۰۲۵، در جهان بی‌سابقه است.

در حال حاضر بیش از پنجاه زندانی سیاسی، از جمله سه زن، در آستانهٔ اجرای احکام اعدام قرار دارند. در ژوئیهٔ ۲۰۲۵، رژیم ایران، بهروز احسانی و مهدی حسنی را به اتهام وابستگی به سازمان مجاهدین و اتهامات مبهمی چون «محاربه» اعدام کرد. هجده نفر دیگر نیز با اتهامات مشابه با خطر اعدام روبرو هستند.

امضاءکنندگان فراخوان در ادامه افزوده اند :

دهه‌ها مصونیت و نبود پاسخ‌گویی زمینه را برای چنین جنایاتی فراهم کرده است. در ۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، خبرگزاری رسمی فارس در یک سرمقاله، کشتار ۳۰ هزار زندانی سیاسی در سال ۱۹۸۸ را «تجربه‌ای تاریخی و موفق» توصیف کرد و خواستار تکرار آن شد. جاوید رحمان، گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل دربارهٔ وضعیت حقوق بشر در ایران، این کشتار را در گزارش سال ۲۰۲۴ خود «جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی» توصیف کرد. هم‌زمان، تخریب گورهای جمعی قربانیان از سوی حکومت با هدف پاک‌کردن آثار این جنایت دنبال می‌شود.

در ۳ سپتامبر ۲۰۲۵، عفو بین‌الملل درباره احتمال تکرار کشتار ۱۹۸۸ هشدار داد. ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، نیز ۲۸ ژوئیه اعلام کرد که دست‌کم ۴۸ زندانی سیاسی هم‌اکنون در صف اعدام‌اند و ۱۲ نفر از آنان با خطر اجرای فوری حکم روبرو هستند.

امضاکنندگان فراخوان در پایان بیانیه خود خواستار توقف فوری کلیه اعدام‌ها در ایران، به‌ویژه اعدام زندانیان سیاسی ؛

پیگرد قضایی آمران و عاملان جنایت‌های گذشته و امروز، از جمله کشتار زندانیان سیاسی در ۱۹۸۸ ؛و اقدام فوری گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل، هیئت بین‌المللی حقیقت‌یاب دربارهٔ ایران، کمیسر عالی حقوق بشر و تمامی نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر برای جلوگیری از وقوع کشتار جدید در ایران شده‌اند.

اسامی پنجاه امضاکنندهٔ نخست این فراخوان عبارتند از :

جوسلین آدریان–مبتول (رئیس و بنیان‌گذارانجمن زنان جهان)، ماریا کاندیدا آلْمِیدا (دادستان کل پیشین پرتغال)، لرد آلتون لیورپول (عضو مجلس اعیان بریتانیا)، پیتر آلتمایر (وزیر پیشین اقتصاد، انرژی و دارایی آلمان)، کریستین آری‌گی (نمایندهٔ هوت‌گارون در مجلس ملی فرانسه)، دومینیک آتیا (رئیس هیئت‌مدیرهٔ بنیاد وکلای اروپایی)، الیزابت بدنتر (فیلسوف)، آلیس بن‌حمّو پانِتا (بنیان‌گذار «زنده باد زنان»)، پیر برسيس (بنیان‌گذار «حقوق جدید انسان»)، ژان‌دیدیه برتو (عضو شورای شهر پاریس)، فلورانس برتو (شهردار منطقهٔ پنجم پاریس)، ژئوفرو بولار (شهردار منطقهٔ هفدهم پاریس)، تام بریک (نماینده و وزیر پیشین بریتانیا)، لیونل کُس (نمایندهٔ لاند در مجلس ملی فرانسه)، کریستین شاری‌یر–بورنزل (رئیس پیشین کانون وکلا)، ماری شاروه (‌رئیس انجمن «زن اینجا و آنجا»)، ماری–مارتین شامبار (‌رئیس انجمن «زنان علیه بنیادگرایی»)، آماندا دیل (کارشناس سازمان ملل در حوزهٔ خشونت علیه زنان)، کلر دودان (استاد دانشگاه لیون ۳)، آنا فُتیگا (وزیر خارجه پیشین لهستان)، اولا الوه‌ستون (وزیر پیشین محیط زیست نروژ)، پیر–ایو ژینه (عضو شورای عالی برابری جنسیتی)، هلن گودمن (نایب‌رئیس پیشین مجلس عوام بریتانیا)، فیلیپ گوسلن (نمایندهٔ لا مانش در مجلس ملی فرانسه)، نیک هاروی (نماینده و وزیر پیشین بریتانیا)، پاتریک هتسل (نمایندهٔ باس‌رن)، فیلیپ د. یافه (عضو کمیتهٔ حقوق کودک سازمان ملل، سوئیس)، دیوید جونز (نماینده و وزیر پیشین بریتانیا)، ماکا کُتو (وزیر پیشین فرهنگ کبک)، توماس لوتزه (نمایندهٔ پیشین بوندستاگ)، ژان‌پی‌یر مینیار (وکیل و نویسنده)، رِنه لو مینیو (رئیس افتخاری MRAP)، لوسیانا میناسّیان (فعال اجتماعی، آرژانتین)، گیلبر میتران (رئیس بنیاد «فرانسه آزادی»)، استانیسلاو پاولوفسکی (وزیر پیشین دادگستری مولداوی)، ژان–شارل پتیه (استاد فلسفه)، میریام پیکو (رئیس منطقه‌ای LICRA)، ناتالی پواُرو (هم‌رئیس انجمن «زن اینجا و آنجا»)، ترز راباتل (معاون پیشین شهردار لیون)، فردریک ریس (نمایندهٔ پیشین باس‌رن)، موریل رئوس (بنیان‌گذار «زنان با…»)، کریستین روت (رئیس افتخاری اتحادیهٔ وکلای اروپا)، پارول شارما (وکیل حقوق بشر؛ رئیس UN Women در سوئد)، ریتا سوسموت (رئیس پیشین بوندستاگ آلمان)، نوعان تنسون (مدیر در اتحادیهٔ وکلای حقوق بشر)، میشل ترو (نمایندهٔ پیشین رون)، ملیسا اوپرتی (صاحب‌منصب پیشین سازمان ملل، آمریکا)، مارتین والِتون (شهردار ویلپنت در فرانسه)، آن ویگنو (شهردار بزانسون در فرانسه)، ژان زیگلر (جامعه‌شناس، سوئیس).