اوپن‌ای‌آی ساختار تجاری جدید خود را تکمیل کرد و با مایکروسافت قرارداد تازه‌ای امضا نمود
خبرگزاری آسوشیتدپرس (AP) – النور باتلر – ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۴۷ به‌وقت گرینویچ+۱

شرکت فناوری اوپن‌ای‌آی (OpenAI) روز سه‌شنبه اعلام کرد که روند بازسازی سازمانی خود را به پایان رسانده و بدین‌ترتیب مسیر تبدیل‌شدنش به یک شرکت سودمحور (for-profit) هموار شده است.

بر اساس این تغییر ساختار، شاخه‌ی غیرانتفاعی این شرکت از این پس با نام بنیاد اوپن‌ای‌آی (OpenAI Foundation) فعالیت خواهد کرد و مالک حدود ۱۳۰ میلیارد دلار (۱۱۰ میلیارد یورو) از سهام شرکت سودمحور تازه‌تأسیس خواهد بود.

همزمان، اوپن‌ای‌آی از امضای توافق‌نامه‌ی جدیدی با مایکروسافت – سرمایه‌گذار دیرینه‌اش – خبر داد که به موجب آن، غول نرم‌افزاری آمریکایی حدود ۲۷ درصد از سهام شرکت سودمحور جدید اوپن‌ای‌آی را در اختیار خواهد داشت؛ ارزشی معادل ۱۳۵ میلیارد دلار (۱۱۶ میلیارد یورو).

در پی این خبر، سهام مایکروسافت در معاملات اولیه‌ی بازار نیویورک تا ۴ درصد افزایش یافت و ارزش بازار این شرکت بار دیگر از ۴ تریلیون دلار گذشت.

اوپن‌ای‌آی در بیانیه‌ای نوشت:

«هرچه اوپن‌ای‌آی به‌عنوان یک شرکت موفق‌تر عمل کند، ارزش سهام شاخه‌ی غیرانتفاعی آن نیز بیشتر خواهد شد، و این درآمد برای تأمین مالی فعالیت‌های بشردوستانه‌ی آن استفاده می‌شود».

در ادامه آمده است:

«این بازسرمایه‌گذاری (recapitalisation) قوی‌ترین الگوی حاکمیت سازمانی با تمرکز بر مأموریت در صنعت امروز را حفظ می‌کند».

زمینه‌ی حقوقی و نظارتی

این تحول پس از نزدیک به یک سال گفت‌وگو میان اوپن‌ای‌آی و نهادهای نظارتی در ایالت دلاور (Delaware)، محل ثبت شرکت، و ایالت کالیفرنیا، محل استقرار دفتر مرکزی آن، صورت گرفت.

دادستان کل دلاور، کتی جنینگز (Kathy Jennings)، در بیانیه‌ای اعلام کرد که با این پیشنهاد مخالفتی ندارد. دفتر دادستان کل کالیفرنیا، راب بونتا (Rob Bonta)، هنوز پاسخی رسمی به درخواست نظر در این‌باره نداده است.

مفاد جدید قرارداد با مایکروسافت

مایکروسافت که نخستین‌بار در سال ۲۰۱۹ در اوپن‌ای‌آی سرمایه‌گذاری کرد، بر اساس توافق تازه، حقوق مالکیت فکری (Intellectual Property Rights) بر مدل‌ها و محصولات این شرکت را تا سال ۲۰۳۲ حفظ خواهد کرد. این حقوق شامل مدل‌های هوش عمومی مصنوعی (AGI – Artificial General Intelligence) نیز می‌شود؛ یعنی سامانه‌هایی که از انسان در اغلب کارهای اقتصادی باارزش عملکرد بهتری دارند.

اوپن‌ای‌آی پیش‌تر اعلام کرده بود که هیئت‌مدیره‌ی خودش تعیین خواهد کرد چه زمانی به سطح AGI رسیده است و در آن صورت، همکاری با مایکروسافت پایان خواهد یافت. اما اکنون مشخص کرده است که هرگونه اعلام دستیابی به AGI باید توسط هیئتی مستقل از کارشناسان تأیید شود.

بر اساس این توافق، مایکروسافت تا زمانی که هیئت مستقل تأیید رسمی AGI را صادر کند، یا تا سال ۲۰۳۰ (هرکدام زودتر محقق شود)، حقوق خود نسبت به دستاوردهای تحقیقاتی اوپن‌ای‌آی را حفظ خواهد کرد.

زمینه‌سازی برای عرضه‌ی عمومی سهام

تحلیلگران احتمال می‌دهند که این بازسازی ساختاری و قرارداد تازه با مایکروسافت مقدمه‌ای برای عرضه‌ی اولیه‌ی سهام (IPO) اوپن‌ای‌آی در بازار بورس باشد، که به شرکت اجازه می‌دهد برای نخستین‌بار سهام خود را به‌طور عمومی عرضه کند.